Loading

Over Leven

Vught - Auschwitz - Buchenwald


Ernst Verduin

Over Leven

‘Toeval bestaat niet,’ mag gerust een lijfspreuk van Ernst Verduin worden genoemd. De op 22 juni 1927 in Amsterdam geboren en in Bussum opgegroeide Verduin beseft na het uitbreken van de oorlog in mei 1940 al snel wat het betekent om Jood te zijn volgens de definities van een systeem dat de Joden naar het leven staat. Als dan twaalfjarige is Verduin reeds een zeer alert jong mens dat het aan het toeval ook niet gunt om er iets aan over te laten.

Die eigenschap of houding zal in de jaren daarna in sterke mate zijn lot bepalen. Op momenten waarop het erop aankomt om een situatie razendsnel te overzien en nog sneller besluiten te nemen, pakt dat voor Ernst Verduin steeds gunstig uit. Binnen uiteraard de bizarre kaders van een land en een wereld in oorlog en de door de nazi’s nauwkeurig uitgestippelde marsroute om hele bevolkingsgroepen – Joden, Roma, Sinti – uit te roeien en uit te wissen.

Ernst Verduin doorstond de kampen Vught, Westerbork, Auschwitz, Monowitz en Buchenwald en bouwde na de bevrijding een leven op waarin de diepe sporen van de oorlog onmiskenbaar aanwezig waren en zijn, maar waarin hij er toch in slaagde een behoorlijk en gelukkig bestaan op te bouwen.

Tegenover Gerton van Boom en Matthijs Smits deed hij zijn eigen geschiedenis uitvoerig uit de doeken, culminerend in dit boek dat zowel over leven gaat als over overleven.



Over de auteur

Ernst Verduin

Ernst Verduin is een man die de verschrikkingen van de Holocaust heeft overleefd. Ernst Verduin is geboren in 1927 te Amsterdam, in een ondernemend, modern en niet religieus Joods gezin. In 1935 verhuist het gezin naar Bussum en wordt daar in de zomer van 1942 gedwongen om naar een van de getto's in Amsterdam te verhuizen. De familie Verduin zou 22 januari 1943 onderduiken, maar werd op 14 januari 1943 opgepakt en via de Schouwburg Amsterdam naar Kamp Vught gebracht. Ernst Verduin was toen 15 jaar oud.

In september 1943 werden hij en zijn zus Wanda met een groep via Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. In Auschwitz aangekomen werd zijn zus geselecteerd voor de vrouwen die mochten werken. Ernst Verduin werd bij de selectie in Birkenau naar de gaskamergroep gestuurd. Over het bestaan van de gaskamers was Ernst al op de hoogte gebracht door een SS’er die dit verteld had op een culturele avond in zijn vaders barak in Vught. Om deze reden smeekte hij een SS’er in Auschwitz Birkenau om zijn leven. Nadat de SS’er dit niet toestond en hem vervolgens naar de gaskamergroep terugstuurde heeft Ernst Verduin een belangrijke keuze gemaakt. Na terug te zijn gelopen naar de gaskamergroep is hij “overgelopen” naar de groep mannen die moest werken. Op deze manier kwam hij terecht in Monowitz, het werkkamp van Auschwitz.

Toen de Russen in januari 1945 in Auschwitz kwamen werd Ernst Verduin met vele andere het kamp uitgejaagd en volgde de 40 á 60 kilometer lange dodenmars naar Gleiwitz. In Gleiwitz is Ernst Verduin met de trein meegereisd naar Buchenwald. In begin april 1945 werden nog veel Joden, Polen en anderen, die vanuit het Oosten waren gekomen naar concentratiekamp Buchenwald gevoerd en vermoord. Ernst beweerde, als niet besnedene, geen Jood te zijn en werd naar de Hollandse barak gestuurd in plaats van dat hem een ander lot was beschoren. Drie dagen later 11 april 1945 werd Buchenwald door het Amerikaanse leger bevrijd.

In mei 1945 keert Ernst Verduin terug naar Nederland en verblijft daar bij verschillende families. Een drietal weken bij de familie Breek in Eindhoven waar hij fantastisch werd opgevangen en twee weken bij de familie Kirchman in Bussum, wat het onderduik adres van zijn moeder zou zijn geweest. Op zijn 18e verjaardag in juni 1945 kreeg Ernst Verduin van zijn tante het fantastische nieuws dat zijn moeder nog in leven was, die hij na een lang gesprek voor zijn deportatie naar Auschwitz niet meer gezien of gesproken had. Zijn moeder heeft concentratiekampen in Polen en Duitsland overleefd en kwam op het eind van de oorlog door een uitwisselingsproject van Philips in Zweden. In augustus 1945 werden zij herenigd.

Ernst zijn zus en vader is dit lot niet gegund. Beiden stierven in concentratiekampen in het Oosten. Hoe zijn vader om het leven is gekomen is onbekend. Wanda is op experimentele wijze besmet met tyfus en is aan de gevolgen hiervan overleden.

Met hard werken, veel geluk, grenzen verleggen, tactische keuzes en hulp van anderen ontsnapt Ernst Verduin verscheidene malen aan de dood. Op hoge leeftijd is hij nog steeds bezig om de jongere generatie te informeren over deze verschrikkelijke tijd. Nog regelmatig geeft hij gastlessen op middelbare scholen, universiteit en andere plaatsen om de jongeren te vertellen dat de geschiedenis nooit vergeten mag worden en zich nooit meer mag herhalen in de toekomst.



Activiteiten

Boekpresentatie Over Leven van Ernst Verduin

Donderdag 19 november 2015 om 15.00 uur is Over leven op Het Baarnsch Lyceum gepresenteerd..

Interviews en beeldmateriaal

Contact

Voor vragen over of aan Ernst Verduin kunt u contact opnemen met Uitgeverij Verbum.

info@verbum.nl

www.verbum.nl